میدان امیر چخماق یزد، یکی از مهم ترین معروف ترین بناها و اماکن دیدنی و تاریخی شهر یزد است که به صورت یک مجموعه، بناها و امکان مختلف زیاد دیری را نیز در بر گرفته و با عنوان “مجموعه میدان امیر چخماق” به کل دنیا معرفی می شود.
به طور کلی محوطه اطراف میدان امیر چخماق را بازار، تکیه، مسجد، دو آب انبار و یک بقعه، تشکیل داده اند که تمامی این بناها در کنار یکدیگر می توانند مجموعه میدان امیر چخماق یزد را ایجاد کنند.
میدان امیر چخماق در یزد، یکی از مهم ترین شناسه های شهر یزد است. مردم این شهر در طول سال های گذشته، تلاش کردند تا این میدان را با اصالت تاریخی خود حفظ کنند و خوشبختانه به خوبی توانستند از پس این مهم نیز برآیند.
میدان امیر چخماق یزد را میدان حماسه یزدی ها نیز معرفی می کنند و هر کدام از بناهایی که در اطراف این میدان ساخته شده و در مجموعه امیر چخماق یزد، قرار گرفته است نیز، ویژگی های و داستان های تاریخی منحصر به فرد خود را دارد.
در ادامه قصد داریم تا درباره میدان امیر چخماق در یزد و سایر بناها و اماکنی که در زمره این مجموعه تعریف می شوند، صحبت کنیم. اگر تور یزد را رزرو کنید، این مکان تاریخی را می توانید از نزدیک نظاره کرد باشید.
از این رو پیشنهاد می کنیم تا برای آشنایی با ویژگی ها و خصوصیات مختلف این مجموعه تاریخی تا انتهای محتوا با ما همراه باشید.
بیشتر بخوانید: بهترین هتل های یزد که می توانید رزرو کنید
تاریخچه میدان امیر چخماق یزد
امیر جلال الدین چخماق، شخصی بود که در قرن نهم، این میدان را برای اولین بار در شهر اصیل یزد، طراحی و بنا نمود. امیر جلال الدین چخماق از سرداران حکومت تیموریان بود اصلا به همین دلیل است که این میدان را به دوران این سلسله نسبت می دهند.
او به همراه همسرش که در یزد سکونت داشتند، تصمیم گرفتند تا در راستای آبادانی و پیشرفت هر چه بیشتر این شهر تاریخی، این میدان و مجموعه اطراف آن را طراحی و بنا سازند و خوشبختانه به خوبی توانستند از عهده این طرح برآیند و در نهایت نام میدان را به نام خانوادگی خودشان یعنی امیر چخماق، برگزیدند.
مسجد جامع نو، مهم ترین بنایی است که در مجموعه امیر چخماق قرار گرفت و اولین بنایی هم هست که در این مجموعه ساخته شد. زمان گذشت، تا اینکه در دوران صفویه و زمانی که شاه عباس صفوی بر ایران حکومت می کرد، این مجموعه دستخوش تغییرات جدیدی شد که مهم ترین آن ساخت چهار سوقی بر روی کاروانسرا بود.
در قرن سیزدهم، محوطه میدان جلوی مسجد و سر درب بازار تبدیل به یک حسینیه بزرگ شد و در زمان حکومت فتحعلی شاه قاجار هم بخشی هایی به شبستان افزوده و قسمت هایی هم دوباره بازسازی شدند.
البته جالب است بدانید که میدان امیر چخماق یزد در دوران پهلوی به آرامگاهی برای مردگان تبدیل شده بود اما بعد از گذشت زمان، قبرها از بین رفتند و میدان به حالت اولیه خود بازگشت.
البته که خیابان کشی های مختلف انجام شده در اطراف این میدان، زمینه را برای خراب شدن جداره های میدان فراهم نمود و همین موضوع باعث شد تا میدان، کوچک تر شده و مسجد و حسینیه باهم ادغام شوند.
با تمام این تفاسیر، امروزه این میدان همچنان به عنوان میراثی چشم نواز مورد توجه گردشگران قرار گرفته است و به عنوان یک شناسه اصیل برای مردم یزد، معرفی می گردد.
قسمت های مختلف مجموعه امیر چخماق یزد
میدان امیر چخماق یزد
1-مسجد امیر چخماق یزد
یکی از مهم ترین قسمت های میدان امیر چخماق یزد، مسجد امیر چخماق است که در سال ۸۴۱ هجری، در ضلع جنوبی این میدان ساخته شده است. این مسجد یکی از زیباترین و تاریخی ترین مسجدهای این شهر است که بعد از مسجد جامع یزد، دومین مسجد مهم یزد معرفی می شود.
این مسجد از یک گنبد بزرگ و خمیده و ترک دار تشکیل شده که اطراف آن کتیبه ای به خط کوفی قرار گرفته و کاشی های سبز رنگ از دور نیز چشم نوازی می کند.
2-آب انبار امیر چخماق
به طور کلی برای مجموعه تاریخی امیر چخماق یزد، سه آب انبار در نظر گرفته شده بود که یکی از آن ها در طی اتفاق های تاریخی و رخدادهای مختلف از بین رفت و حالا تنها دو آب انبار موجود می باشد.
تا همین هل سال پیش هم مردم برای تهیه آب مورد نیازشان از این آب انبارها استفاده می کردند، تا این که آب ها لوله کشی و شهری شد و دیگر استفاده از این آب انبارها به دست تاریخ سپرده شد.
اولین آب انبار این مجموعه را با نام آب انبار پنج بادگیر یا ستی فاطمه می شناسند که به دستور حاکم وقت یزد احداث شده بود و آب انبار دومی، همان آب انبار تکیه یا حاجی قنبر است.
این آب انبار را در کنار بازارچه ساخته اند. این آب انبار ضمن موافقت امیر چخماق و به دستور و هزینه نظام الدین حاجی قنبر جهانشاهی در خود بازار ساخته شده بود.
3- بازار حاجی قنبر
یکی دیگر از بناهای مجموعه میدان امیر چخماق یزد، بازار حاجی قنبر می باشد. این بازار توسط شخصی به نام نظام الدین حاجی قنبر جهانشاهی بنا شد. او که حاکم یزد بود، در زمان حکومتش آثار زیادی را در یزد بنا کرد که یکی از آن ها همین بازار بوده است. به همین دلیل است که این بازار را امروزه به بازار حاجی قنبر می شناسند.
در این بازار انواع کارگاه مازاری، کارگاه حلوایی و کارگاه رنگرزی، و انواع مغازه های فروش پارچه، شیرینی، طلا، فرش و غیره یافت می شود که یکی از بزرگ ترین و پر رونق ترین بازارهای یزد نیز به شما می رود.
4-تکیه امیر چخماق
تغییرات دوره پهلوی، دو مناره بزرگی که در قرن 13 و بر سر در بازار این میدان وجود داشت را از بین برد و حالا تنها بخشی از جداره اصلی تکیه باقی مانده که آن هم به عنوان تنها جداره اصلی میدان امیر چخماق یزد تعریف می شود.
جالب است بدانید که ورودی بازار حاجی قنبر از غرفه میانی این تکیه طراحی شده و ورود به آب انبار نیز از طریق یکی از غرفه های ضلع غربی این تکیه به راحتی امکان پذیر خواهد بود.
به طور کلی لازم است بدانید که از ساخت مناره های این تکیه حدوداً 80 سال می گذرد، اما از هم معماری آن به گونه ای است که می تواند معرف نوع مخصوصی از معماری شهر تاریخی یزد باشد.
با شرکت در یکی از تورهای یزد می توانید این زیبایی ها را از نزدیک تماشا کنید. تیناسفر، بهترین برنامه ها را برای برگزاری تور یزد و رزرو هتل های یزد برای شما ترتیب می دهد.
